نفقه

همانطور که از متن ماده 1107 مشخص است، قانون میزان دقیقی برای نفقه مشخص نکرده است بلکه نفقه را متناسب با وضعیت زن و منطبق با عرف زمان و مکان زندگی زوجین دانسته است.

از مهم ترین وظایف مرد تامین همسرش از لحاظ مادی می باشد، بر اساس ماده 1107 قانون مدنی در ایران، نفقه شامل تمام نیازهای متعارف با وضعیت زن از قبیل مسکن، غذا، لوازم منزل و هزینه‌های بهداشتی و درمانی و هر آنچه که به صورت عادی احتیاج و لازمه زندگی وی می‌باشد، تعریف شده است.

همچنین در ماده 1115 قانون مدنی اگر زوج از پرداخت نفقه خودداری کرد، زوجه حق دارد به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادگاه نیز مکلف است میزان نفقه زوجه را بر مبنای وضعیت زن و با شان خانوادگی او تعیین و مرد را به پرداخت آن الزام نماید.

در موارد زیر نفقه به زن تعلق نمی گیرد:

ماده 1108 قانون مدنی می‌گوید هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود یعنی طبق این ماده عدم تمکین زن ( برآوردن نیازهای شوهر و اجابت کردن خواسته‌های مشروع وی ) مجوز همسر برای ندادن نفقه است. (زن ناشزه)

همچنین ماده 1112 قانون مدنی می‌گوید درعقد موقت، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد، مگر اینکه در زمان عقد شوهر متعهد به پرداخت نفقه شده باشد. مشهور فقهای شیعه تمکین را همانند عوض یا شبه عوض در برابر نفقه قرار داده و نفقه را مشروط به تمکین نموده اند و وجوب نفقه را مشروط به عقد دائم و تمکین کامل زوجه میدانند. 

 پیامبر اکرم(ص) در روایتی دیگر میفرمایند: زنانتان بر شما حقی دارند و شما هم بر زنان حقی دارید. حق شما بر زنانتان این است که بدون اجازه شما کسی را به منزل راه ندهند و … و هنگامی که از شما اطاعت کردند بر شما است که خوراک و پوشاک آن را به طور متعارف بپردازید. (ابن شعبه الحرانی، 1363: صص34-33)

از این روایت و روایات متعدد دیگری که به این امر پرداخته است، چند مطلب قابل استنباط است:

اول: اصل وجوب نفقه و تأمین هزینه زندگی زن، بر عهده شوهر نهاده شده است.

دوم: نفقه زن باید به اندازه متعارف باشد.

سوم: ضمانت اجرای عدم تأمین نفقه بیان شده.

 

تکلیف نفقه در دوران عقد:

اگر زن و شوهر بعد از عقد دائم بر سر موعد مراسم عروسی و زندگی مشترک توافق کرده باشند، رویه قضایی بر این متمایل است که در این دوران تا زمان موعد شروع زندگی مشترک به زوجه نفقه تعلق نمی گیرد. اما اگر مرد، همسر خود را بلاتکلیف رها کند و برنامه ای برای شروع زندگی مشترک نداشته باشد در اینصورت زن می تواند مطالبه نفقه کند.

اگر بین زوجین نزدیکی و عمل زناشویی واقع نشده باشد زوجه دارای حق حبس (حق امتناع) است، بدین صورت که بر طبق ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی زوجه تا تمام مهریه به او داده نشده است – و لو این که مهریه توسط دادگاه تقسیط گردد – می تواند از تمکین و ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند و این امتناع اسقاط حق نفقه نمی کند.

 

برای کسب مشاوره تخصصی و ارتباط با وکیل نفقه تهران با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:

⇐ 021-22924799 –  (10 صبح تا 8 شب)

⇐ 09121997102 –  (همراه و واتس اپ)

سوالات متداول

  • آیا زن مسلمان ایرانی می تواند با مرد مسلمان خارجی ازدواج نماید؟
    مطابق مقررات ایران چنانچه هویت مرد مسلمان خارجی مورد تایید قرار گیرد، مجوز ازدواج آنها صادر می شود .
  • آیا مرد مسلمان ایرانی که با زن خارجی ازدواج نموده است می تواند در ایران ازدواج خود را ثبت نماید؟
    چنانچه صیغه عقد نکاح مطابق شرع اسلام انجام گرفته باشد، این ازدواج در ایران در اداره ثبت احوال ثبت می شود .
  • آیا کسانی که در ایران ازدواج کردند می توانند در خارج از ایران متارکه نمایند؟
    چنانچه این افراد مسلمان ایرانی باشند و در ایران ازدواج کرده باشند، ملزم هستند در ایران از یکدیگر متارکه نمایند.
  • آیا طلاق زن و شوهری که در ایران ازدواج کرده اند ولی در خارج طلاق گرفته اند، قانونی است؟
    اگر صیغه طلاق مطابق شرع اسلام جاری شده باشد و این امر را در دادگاه ایران ثابت کنند (به حکم دادگاه این طلاق تنفیذ شود) طلاق در ایران عملی و ثبت می شود.
  • سه طلاقه کردن به چه معناست؟
    مرد زن خود را طلاق دهد ولی دوباره رجوع کند و بار دوم طلاق دهد و دوباره رجوع کند، بار سوم طلاق دهد و رجوع کند برای بار چهارم این زن و مرد بر یکدیگر حرام می شوند .
  • حقوق مالی زنی که در عقد منقطع مردی است چیست؟
    حقوق مالی وی مهریه است و این همسر فاقد حق نفقه است و از همسرش نیز ارث نمی برد .
رتبه: 4.8 از 966 رأی