نحوه تقاضا رسیدگی و اجرای درخواست مهر و موم ترکه

نحوه تقاضا رسیدگی و اجرای درخواست مهر و موم ترکه

نحوه تقاضا و اجرای درخواست مهر و موم ترکه

مطابق مقررات قانون امور حسبی تقاضا در امور حسبی بوسیله تقدیم دادخواست بعمل می آید اما در عمل مشاهده می شود که تعدادی از دادگاهها درخواست را فقط در قالب فرم دادخواست مورد پذیرش قرار می دهند. اینک نمونه ای از فرم دادخواست جهت اجرای درخواست مهر و موم ترکه در شکل زیر را می توانید مشاهده نمایید:

فرم دادخواست مهر و موم ترکه به دادگاه
فرم دادخواست مهر و موم ترکه به دادگاه

در صورتی که ترکه از جمله اموال عمومی باشد و شخص یا اشخاصی که اموال در نزد آنها امانت است بعد از اینکه مراتب را به رئیس حوزه قضائی اعلام نمودند رئیس حوزه قضایی مراتب را جهت صدور قرار مهر و موم ترکه به دادگاه عمومی صلاحیت دار اعلام می نمایند.

اقدامات دادگاه تا مرحله صدور قرار مهر و موم ترکه

مطابق ماده 175 قانون امور حسبی، وقت مهر و موم را دادگاه به اشخاصی که ذینفع بداند اطلاع می دهد ولی نباید این امر موجب تاخیر مهر و موم شود مثل اینکه اشخاص ذینفع در خارج از کشور اقامت داشته باشند یا اینکه محل اقامت آنها مشخص نباشد و یا اینکه ترکه اموال منقولی باشد که احتمال سرقت و دستبرد آنها می رود.

اگر اطلاع و احضار اشخاص ذینفع موجبات تضییع و تفریط ترکه را به دنبال داشته باشد، دادگاه بایستی راسا بدون حضور اشخاص ذینفع مبادرت به مهر و موم نماید. چرا که علت و فلسفه اصلی مهر و موم، جلوگیری از حیف و میل اموال می باشد.

هر چند که مهر و موم ترکه برای حفاظت حق اشخاص ذینفع می باشد و طبیعت آن احتیاجی به اطلاع تمامی اشخاص ذینفع ندارد و به همین علت قانونگذار در مواد 172 و 173 قانون امور حسبی مقرر داشته که چنانچه ورثه احتیاج به تعیین قیم و یا نصب امین داشته باشند، نصب امین و تعیین قیم را پس از مهر و موم لازم می داند، بنابراین چنانچه دادگاه تشخیص داد که مهر و موم فوریت دارد باید بلافاصله جلسه دادگاه در وقت فوق العاده تشکیل داده و سپس مباردت به صدور قرار مهر و موم نماید.

نحوه اجرای درخواست مهر و موم ترکه

جهت اجرای درخواست مهر و موم ترکه دادرس مجری قرار مهر و موم به محل رفته و اقدامات خود را که شامل عملیات مهر و موم و تنظیم صورت مجلس می باشد انجام میدهد.

1. عملیات مهر و موم

در صورتی که متوفی فاقد مال قابل مهر و موم باشد، دادرس صورت مجلس تنظیم نموده و این مطلب را در آن قید می کند. در غیراینصورت اموال در محل محفوظی مانند صندوق، اتاق، زیر زمین و امثال آن نهاده، درب آن قفل گردیده و از طرف دادگاه مهر می گردد.

بنابراین چنانچه اموال مزبور خارج از محل محفوظ باشد، در محل گذارده می شود و چنانچه در محل محفوظ باشد درب آن مهر و موم می شود و به دستور ماده 178 قانون امور حسبی کلیه قفل هایی که روی آن مهر و موم شده در دادگاه بایگانی و این امر در صورت مجلس ذکر می شود.

نسبت به اموالی که مهر و موم آن ممکن نیست صورت اجمالی از آن برداشته و در صورت لزوم نگهبانی برای آن می گمارند مانند اموالی که در باغ یا حیاط است مثل تراکتور و .. و در صورتی که حفاظت آنها محتاج به نگهبان است مانند آنکه لوازم کوچک و اجزا قابل تفکیک آنها را مورد دستبرد قرار می دهند، نگهبانی را برای حفاظت می گمارند.

آن مقدار از اثاثی که برای زندگانی همسر و اولاد متوفی ضرورت دارد و همچنین اشیایی که قابل مهر و موم نیست، مهر و موم نمی شود و اشیا مزبور در صورت مجلس توصیف می گردد.

2. تنظیم صورتمجلس (برای اجرای درخواست مهر و موم ترکه)

به ترتیب مقرر در ماده 176 قانون امور حسبی عمل خواهد شد.

3. اجرای قرار مهر و موم توسط مدیر دفتر دادگاه

در اینجا سئوالی که به نظر می رسد این است که اگر قرار مربوط به درخواست مهر و موم ترکه را مدیر دفتر دادگاه انجام دهد و صورتجلسه تنظیم کرده آیا این صورتجلسه قرار مهر و موم ارزش قانونی دارد یا خیر؟

در پاسخ باید عنوان نمود که فلسفه این سئوال از اینجا نشات می گیرد که سابق بر این دادگاههای بخش و صلح وجود داشت که کلیه قرارهای دادگاه را قاضی انجام می داد ولی بعد از انقلاب یک اندیشه ای پیدا شد که مدیران دفاتر با توجه به تجاربی که دارند می توانند این گونه قرارها را نیز اجرا نمایند تا اینکه ماده 23 لایحه قانونی تشکیل دادگاههای عمومی مصوب شهریور 1358 با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر داشت که دادگاه صلح می تواند اجرای قرار معاینه و تحقیق محلی را در صورت کمبود قاضی و تراکم دعاوی بر حسب ضرورت به مدیران دفاتر دادگاه محول نماید.

در این ماده ذکری از قرار مهر و موم ترکه نشده است همچنین اداره حقوقی در نظریه مشورتی در خصوص این مطلب ارائه طریق نموده که قرار مهر و مومی که توسط مدیران دفاتر انجام می گیرد فاقد ارزش و اعتبار قانونی است.

لازم به ذکر است که اقدام به مهر و موم ترکه حسب صریح ماده 174 قانون امور حسبی باید بوسیله رئیس یا دادرس دادگاه انجام شود همانطور که بر طبق ماده 200 قانون یاد شده برداشتن مهر و موم نیز برعهده رئیس یا دادرس دادگاه است و ماده 23 لایحه قانونی تشکیل دادگاههای عمومی فقط در مورد معاینه محل و تحقیق محلی این اختیار را به دادگاه داده که به مدیر دفتر محول نماید و تسری آن به ماده 174 قانون امور حسبی صحیح نیست.

4. تکلیف دادگاه در خصوص درخواست مهر و موم به دادگاه صالح در صورتی که قرار رفع مهر و موم توسط دادگاه غیرصالح صادر شده باشد

اگر ماترک متوفی در یک شهر باشد که به دادگاه آن شهر درخواست مهر و موم ترکه داده اند ولی بعدا معلوم شد که آخرین اقامتگاه متوفی در شهر دیگری بوده است در حالیکه مهر و موم بر مبنای محل وقوع مال غیرمنقول صادر گردیده است در اینجا تکلیف دادگاه در خصوص رفع مهر و موم چیست؟

در این مورد استثنائا دادگاه آخرین اقامتگاه متوفی صلاحیت رسیدگی به دادخواست رفع مهر و موم ترکه را دارد که این دادگاه انجام رفع مهر و موم را به دادگاه مهر و موم کننده باید بصورت نیابت قضایی درخواست نماید. مثلا دادگاه اصفهان ترکه را مهر و موم کرده  بعدا کشف شده دادگاه تهران آخرین اقامتگاه متوفی بوده دادگاه تهران پس از اینکه از او درخواست رفع مهر و موم ترکه شد به دادگاه اصفهان نیابت قضایی می دهد که رفع مهر و موم ترکه نماید.

 همانطور که مستحضر هستید مسائل مربوط به امور حسبی (ارث و میراث) از ظرافت و حساسیت های بالایی برخوردار است و هر گونه سهل انگاری یا عدم آگاهی از قوانین مربوط به امور حسبی، می تواند باعث عدم حصول نتیجه مطلوب شود، لذا توصیه می کنیم در چنین وضعیتی از اطلاعات و تجارب خوب وکیل در امور ارث بهره مند شوید.

 

 برای کسب مشاوره تخصصی و ارتباط با وکیل تقسیم ارث با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:

 021-22924799 –  (10 صبح تا 8 شب به وقت ایران)

 09121997102 (شماره همراه و واتساپ وکیل ارث تهران)

 

مطلب نحوه تقاضا و اجرای درخواست مهر و موم ترکه نقل از : اعظم شفائی، وکیل پایه یک دادگستری و کارشناس ارشد حقوق مالی و اقتصادی، مدیر موسسه حقوقی، مجرب در رسیدگی پرونده های مربوط به امور حسبی با داشتن بیش از 19 سال تجربه در استان تهران | وکیل ارث | وکیل انحصار وراثت تهران

سوالات متداول

  • اگر کسی تمام اموال خود را به دیگری وصیت کند و بقیه وراث مازاد بر 1/3 را نپذیرند، تقسیم ارث چگونه انجام می شود؟
    ابتدا 1/3 از کل اموال جدا به موصی له می رسد و بقیه بین تمامی ورثه تقسیم می شود.
  • آیا جنین که زنده متولد شود و سپس فورا بمیرد ارث بر است؟
    بله، ولو اینکه یک گریه کند و بلافاصله بمیرد.
  • آیا فردی می تواند وراث خود را از ارث محروم نماید؟
    از آنجاییکه مسئله ارث بعد از مرگ موضوعیت دارد، لذا شخص تا زمانی که زنده است چنین حقی را ندارد.
  • آیا دادگاه صالح برای رسیدگی به ارث و وصیت دادگاه خانواده است؟
    خیر، دادگاه صالح به رسیدگی به ارث دادگاه عمومی حقوقی است.
  • آیا کسی بخاطر تحصیل ارثیه، مورث خود را بکشد، ارث می برد؟
    خیر
  • آیا کسی می تواند تمام اموال خود را وصیت کند؟
    اگر کسی ورثه نداشته باشد، می تواند تمام اموال خود را به دیگری وصیت کند که به ارث ببرد.
  • در خصوص ارث زوجه (زن) تقسیم ارثیه چگونه است؟
    وفق آخرین تصمیم گذاری قانونگذار، زوجه از تمامی اموال همسرش 1/8 به ارث می برد.

 

رتبه: 4.8 از 966 رأی